torstai joulukuu 12. 2024

Jean-Baptiste Lully

Jean-Baptiste Lully: Te Deum, Exaudiat te Dominus. Jacques Danican Philidor: Marche des timbales. André Danican Philidor: La Marche Royale. Les Pages et les Chantres du Centre de musique baroque de Versailles, Les Épopées, johtajana Stéphane Fuget, Château de Versailles CVS 117.

Barokin loistoa Versailles’sta

Suuri motetti” oli Ludvig XIV:n Versaillesin musiikillisten toimitusten kruunu. Grand motet oli yhtä paljon valtiollinen kuin hengellinen teoslaji, jossa hovisäveltäjä Jean-Baptiste Lully sai laittaa peliin kaiken arvokkuutensa. Hänen kaksitoistaosainen Te Deuminsa kuuluu lajin monumentaalisimpiin, mutta tekee vaikutuksen yhtä paljon taitavasti eritellyllä rakenteellaan kuin majesteetillisella pauhulla. Sitä saadaan kuitenkin lisää Château de Versaillesin levylle isä ja poika Philidorin muhkeista marsseista, jotka valmistavat Lullyn Jumalan ylistystä. Liki viisikymmenhenkinen Les èpopées -periodiorkesteri seitsemine trumpetteineen äänitettynä Versaillesin Chapelle Royalessa vahvistaa tapauksen tuntua. Versaillesin barokkimusiikin keskuksen kuoro kattaa kaiken massiivisesta yhteissoinnista ensembleihin ja sooloihin.

Ranskalaisbarokin fraseeraus, ornamentit ja tekstinkäsittely latinan ääntämyksineen ovat sulautuneet Stéphane Fugetin tulkinnoissa saumattomaksi ja tähdentelemättömäksi ilmaisuksi, jossa jatkuvasti vaihteleva kokoonpano toimii musiikillisena runsaudensarvena. Ehkä suurimmissa huipuissa kuoron yhteissointi vähän samenee, mutta muuten seremoniallinen vaikutus on ylevä. Te Deumin seuraksi on levytetty psalmiin nro 20 perustuva motetti Exaudiat te Dominus, jota käytettiin samassa yhteydessä. Teoksen taustana oli kuninkaan sairastuminen ja sanoma on selvä: ”Herra vastatkoon sinulle hädän päivänä” ja päätteeksi ”Herra, anna kuninkaalle voitto!” Te Deumilta tuo lääkinnällinen teho puuttui, sillä sitä johtaessaan vuonna 1687 Lully survaisi johtajansauvansa varpaaseensa ja kuoli verenmyrkytykseen.

Antti Häyrynen

 


I am testing the capabilities of ChatGPT as a translator. Here are the translations it produced. I can only conclude that the original text is appropriate 🙂

Best regards,

Ad Min

 

Splendor of Baroque from Versailles

The ”Grand Motet” was the crown jewel of the musical ceremonies at Louis XIV’s Versailles. The grand motet was as much a state as a sacred genre, in which the court composer Jean-Baptiste Lully could invest all his dignity. His twelve-part Te Deum is one of the most monumental works of the genre, impressing as much with its skillfully articulated structure as with its majestic resonance. This splendor is further enhanced on the Château de Versailles recording by the opulent marches of father and son Philidor, which prepare the way for Lully’s praise of God. The nearly fifty-member period orchestra Les Épopées, featuring seven trumpets and recorded in the Chapelle Royale of Versailles, heightens the sense of occasion. The choir of the Centre de Musique Baroque de Versailles encompasses everything from massive unison to ensembles and solos.

The phrasing, ornaments, and text treatment of French Baroque with Latin pronunciation are seamlessly and unobtrusively blended in Stéphane Fuget’s interpretations, where the constantly changing ensemble acts as a musical cornucopia. Perhaps at the highest peaks, the choral unison becomes slightly blurred, but otherwise, the ceremonial effect is sublime. Accompanying the Te Deum on the recording is the motet Exaudiat te Dominus, based on Psalm 20, which was used in the same context. The background of the piece was the king’s illness, and the message is clear: ”May the Lord answer you in the day of trouble” and finally ”Lord, grant victory to the king!” The Te Deum lacked this medicinal effect, as Lully, while conducting it in 1687, struck his toe with his conductor’s staff and died of blood poisoning.

 

Splendeur baroque de Versailles

Le ”Grand Motet” était le joyau des cérémonies musicales de Louis XIV à Versailles. Le grand motet était autant un genre d’État que sacré, dans lequel le compositeur de la cour Jean-Baptiste Lully pouvait déployer toute sa dignité. Son Te Deum en douze parties est l’une des œuvres les plus monumentales du genre, impressionnant autant par sa structure habilement articulée que par sa résonance majestueuse. Cette splendeur est encore accentuée sur l’enregistrement du Château de Versailles par les marches opulentes de père et fils Philidor, qui préparent la louange de Dieu par Lully. L’orchestre baroque Les Épopées, composé de près de cinquante membres et de sept trompettes, enregistré dans la Chapelle Royale de Versailles, renforce le sentiment d’occasion. Le chœur du Centre de Musique Baroque de Versailles couvre tout, des sons massifs en unisson aux ensembles et aux solos.

Les phrases, les ornements et le traitement du texte du baroque français avec prononciation latine sont fusionnés de manière transparente et discrète dans les interprétations de Stéphane Fuget, où l’ensemble en constante évolution fonctionne comme une corne d’abondance musicale. Peut-être que dans les moments les plus élevés, l’unisson du chœur devient légèrement flou, mais autrement, l’effet cérémoniel est sublime. Accompagnant le Te Deum sur l’enregistrement, le motet Exaudiat te Dominus, basé sur le Psaume 20, a été utilisé dans le même contexte. L’arrière-plan de l’œuvre était la maladie du roi, et le message est clair : ”Que le Seigneur te réponde au jour de la détresse” et finalement ”Seigneur, accorde la victoire au roi !” Le Te Deum n’avait pas cet effet curatif, car en le dirigeant en 1687, Lully s’est blessé à l’orteil avec son bâton de direction et est mort d’une infection sanguine.

 

Barocker Glanz aus Versailles

Der ”Grand Motet” war das Kronjuwel der musikalischen Zeremonien von Ludwig XIV. in Versailles. Der grand motet war ebenso sehr ein staatliches wie ein geistliches Genre, in dem der Hofkomponist Jean-Baptiste Lully all seine Würde einbringen konnte. Sein zwölfteiliger Te Deum gehört zu den monumentalsten Werken des Genres und beeindruckt sowohl durch seine kunstvoll gegliederte Struktur als auch durch seinen majestätischen Klang. Diese Pracht wird auf der Aufnahme des Château de Versailles durch die opulenten Märsche von Vater und Sohn Philidor verstärkt, die den Weg für Lullys Lobpreis Gottes bereiten. Das fast fünfzigköpfige Barockorchester Les Épopées, mit sieben Trompeten und aufgenommen in der Chapelle Royale von Versailles, verstärkt das Gefühl des Anlasses. Der Chor des Centre de Musique Baroque de Versailles umfasst alles von massivem Unisono bis zu Ensembles und Soli.

Die Phrasierung, Verzierungen und Textbehandlung des französischen Barocks mit lateinischer Aussprache sind nahtlos und unaufdringlich in die Interpretationen von Stéphane Fuget eingebunden, wobei das ständig wechselnde Ensemble wie ein musikalisches Füllhorn wirkt. Vielleicht wird bei den höchsten Gipfeln das Choralunisono leicht verschwommen, aber ansonsten ist die zeremonielle Wirkung erhaben. Begleitend zum Te Deum auf der Aufnahme ist das auf Psalm 20 basierende Motet Exaudiat te Dominus, das im gleichen Kontext verwendet wurde. Der Hintergrund des Stücks war die Krankheit des Königs, und die Botschaft ist klar: ”Der Herr antworte dir am Tag der Not” und schließlich ”Herr, gewähre dem König den Sieg!” Das Te Deum hatte diese heilende Wirkung nicht, da Lully, während er es 1687 dirigierte, seinen Zeh mit seinem Dirigentenstab verletzte und an einer Blutvergiftung starb.

 

Блеск барокко из Версаля

”Большой мотет” был венцом музыкальных церемоний Людовика XIV в Версале. Grand motet был жанром, который был одинаково государственным и духовным, в котором придворный композитор Жан-Батист Люлли мог проявить всю свою величественность. Его двенадцатичастный Te Deum относится к числу самых монументальных произведений этого жанра, но впечатляет как своим искусно разработанным строением, так и величественным звучанием. Однако на записи Château de Versailles добавляется величие из-за пышных маршей отца и сына Филидоров, которые готовят к прославлению Бога Люлли. Почти пятидесяти членов оркестра Les Épopées эпохи барокко, с семью трубами, записанные в Королевской часовне Версаля, усиливают чувство торжественности. Хор Центра барочной музыки Версаля охватывает все, от массивного совместного звучания до ансамблей и сольных партий.

Фразировка французского барокко, украшения и обработка текста с латинским произношением бесшовно и ненавязчиво сочетаются в интерпретациях Стефана Фюже, где постоянно меняющийся ансамбль выступает как музыкальный рог изобилия. Возможно, в высших точках хоровое звучание немного размывается, но в остальном церемониальный эффект возвышен. Вместе с Te Deum записан мотет Exaudiat te Dominus, основанный на Псалме 20, использовавшийся в том же контексте. Фоном произведения была болезнь короля, и послание ясно: «Господь ответит тебе в день бедствия», а в конце «Господи, даруй победу королю!» Te Deum не имел такого лечебного эффекта, так как, дирижируя им в 1687 году, Люлли уколол дирижерской палочкой свой палец на ноге и умер от заражения крови.

 

Barockens glans från Versailles

Den ”Grand Motet” var kronjuvelen av musikceremonierna vid Ludvig XIV:s Versailles. Grand motet var lika mycket en statlig som en sakral genre, där hovkompositören Jean-Baptiste Lully kunde investera all sin värdighet. Hans tolvdelade Te Deum är ett av de mest monumentala verken i genren, och imponerar lika mycket med sin skickligt artikulerade struktur som med sin majestätiska klang. Denna prakt förstärks ytterligare på Château de Versailles-inspelningen av de praktfulla marscherna av far och son Philidor, som förbereder vägen för Lullys lovprisning av Gud. Det nästan femtio medlemmar stora barockorkestern Les Épopées, med sju trumpeter och inspelad i Chapelle Royale i Versailles, höjer känslan av högtidlighet. Kören från Centre de Musique Baroque de Versailles omfattar allt från massivt unisont till ensembler och solon.

Fraseringen, ornamenteringen och textbehandlingen av fransk barock med latinskt uttal integreras sömlöst och utan pretentioner i Stéphane Fugets tolkningar, där den ständigt föränderliga ensemblen fungerar som ett musikaliskt ymnighetshorn. Kanske blir körens unisona vid de högsta topparna lite suddigt, men annars är den ceremoniella effekten upphöjd. Som ackompanjemang till Te Deum på inspelningen finns motetten Exaudiat te Dominus, baserad på Psalm 20, som användes i samma sammanhang. Bakgrunden till verket var kungens sjukdom, och budskapet är tydligt: ”Må Herren svara dig på nödens dag” och till sist ”Herre, ge kungen seger!” Te Deum saknade denna läkande effekt, eftersom Lully, när han dirigerade det år 1687, stack sig i tån med sin dirigentstav och dog av blodförgiftning.

 

ooppera ja laulumusiikki